Ölen kişinin kan hısımlarının onun yasal mirasçısı olduğunu ve mirasçıların zümre usulüne göre belirlendiğini daha önceki yazımızda açıklamıştık. İşte bu yasal mirasçıların payları, her zümre içerisinde eşittir. Zümre içindeki en yakın hısımlardan birisi veya bir kısmı miras bırakandan önce ölmüşlerse, bunların yerine onların altsoyu geçer. Örneğin miras bırakanın birinci zümre içerisinde bulunan iki adet çocuğu vardır. Miras, bunlar arasında eşit olarak bölüşülecektir. İki adet çocuktan birisi miras bırakandan önce ölmüş ise, o halde bu pay bir altsoy olan toruna geçecektir. Eğer ki mirasçıdan önce ölen çocuğun altsoyu yok ise, bütün pay geriye kalan çocuğa ait olacaktır. Birinci zümrede mirasçı olmaması halinde, ikinci zümre yani sağ olan anne ve babada da durum aynı şekildedir; miras payı bunlar arasında eşit olarak bölüşülür.
Ölen kişinin eşi sağ ise, zümrelerle sağ kalan eşin birlikte mirasçılığı söz konusudur. Sağ kalan eşin miras payı, hangi zümre ile birlikte mirasçı olduğuna göre değişmektedir. Sağ kalan eş, birinci zümre olan çocuklar, torunlar ve bunların altsoyu ile birlikte mirasçı ise miras payı 1/4 olacaktır. Kalan miras, altsoy arasında eşit olarak bölüşülecektir. Sağ kalan eş, ikinci zümre yani miras bırakanın anne ve babası veya bunların altsoyu olan kardeşler ile birlikte mirasçı ise miras payı 1/2 olacaktır. Kalan miras, eşit olarak bölüşülecektir. Sağ kalan eş, üçüncü zümre yani miras bırakanın büyük anne, büyük baba ve bunların altsoyu olan amca, dayı, hala, teyze ve bunların altsoyu ile birlikte mirasçı ise miras payı 3/4 olacaktır. Kalan miras eşit olarak bölüşülecektir.
Son olarak saklı paya değinmek gerekir. Saklı pay, miras bırakanın üzerinde tasarruf edemeyeceği miras oranını göstermektedir. Kanunumuza göre birinci zümrenin tamamı ile ikinci zümrede, ölenin anne ve babası saklı pay sahibidir. Üçüncü zümrede saklı paylı mirasçı yoktur. Sağ kalan eşin de saklı payı mevcuttur. Birinci zümredeki mirasçıların saklı pay hakkı, yasal miras hakkının 1/2'si kadardır. Örneğin miras bırakanın üç adet çocuğu olduğunu kabul edelim. Ölümü ile 30.000TL miras bırakması halinde her bir çocuğun yasal miras hakkı 10.000TL olacaktır. Saklı payları ise 5.000TL olacaktır. Yani miras bırakan 30.000TL'nin yarısı olan 15.000TL üzerinde vasiyetname v.b tasarruflarda bulunabilecek iken, kalan 15.000TL yasal mirasçıların saklı payı olup bu paya dokunamayacaktır. İkinci zümredeki anne ve babanın saklı pay hakkı, yasal miras hakkının 1/4'ü kadardır. Sağ kalan eşin saklı payı, hangi zümre ile birlikte mirasçı olduğuna göre değişmektedir. Sağ kalan eş birinci zümre ile birlikte mirasçı ise, yasal miras hakkının tamamı yani terekenin 1/4'ü saklı payıdır. Sağ kalan eş ikinci zümre ile birlikte mirasçı ise yasal miras hakkının tamamı yani terekenin 1/2'si saklı payıdır. Sağ kalan eş üçüncü zümre ile birlikte mirasçı ise yasal miras hakkının 3/4'ü yani terekenin 9/16'sı saklı payıdır. Tek mirasçı sağ kalan eş ise, saklı payı terekenin 3/4'ü olacaktır.
Comments